بررسی تطبیقی دیالکتیک ایمان و فهم در هرمنوتیک مولانا وآگوستین بر اساس آموزۀ «ایمان می آورم تا بفهمم »
نویسندگان
چکیده
آدمی به عنوان موجودی فهیم، مدام با موضوع فهم سر و کار دارد و هر کُنش و واکنشش همراه با فهم است. این همارهگی و اهمیّتِ فهم، باعث شده که اندیشمندان، از دیر باز در پی شناختِ ساختار و راههای نیل به فهمِ درست باشند. آگوستین بهعنوان یک قدّیس اثرگذار مسیحی در طلیعۀ قرون وسطی و مولانا بهعنوان عارف و اندیشمند مسلمانِ اواخرِ این دوران، چنیناند. یکی از قواعد هرمنوتیکِ ایشان اعتقاد به تأثیرِ عواملِ وجودی در فهم است؛ این دو اندیشمند زمانۀ اتحاد عاقل و معقول، ظروف مرتبطۀ حیطۀ فهم را جدای از حیطههای عاطفی و ارادی نمیدانند. پرچمِ این اندیشۀ مشترک، مزیّن است به آموزۀ آگوستینیِ «ایمان می آورم تا بفهمم» که با «ایمآن همان تمییز و ادراک استِ» مولانا، همنوایی دارد. در تأیید این آموزه، نخست به بنیانهای مشترکِ فلسفیِ آن میپردازیم، سپس به دیدگاه مولانا مبنی بر لزوم هم سنخی شناسنده با موضوع فهم. نهایتاً برآنیم که تفاوتِ فهم یا بدفهمیِ گهگاه این آموزه، محصولِ عواملی چون اختلافِ منظر و ندیدنِ مراتب ایمان و فهم در دو شکلِ دروندینی و بروندینی آن است. بنابراین ضمن معرّفیِ سه مرتبۀ ایمان و دو ساحتِ فهم، با دیالکتیکی دانستنِ رابطۀ آن دو، به تبیین و رفعِ این بدفهمیها میپردازیم.
منابع مشابه
آموزة «ایمان می آورم تا بفهمم»
یکی از نظامهای معرفت شناختی ای که به جدّ بر تأثیر عوامل غیرمعرفتی بر معرفت تأکید دارد نظام معرفت شناختی آگوستینی است. کندوکاو در اندیشة آگوستین قدیس، خصوصاً در نظریة معرفتی وی، نشان می دهد که او از جمله اندیشمندانی است که تأثیر احساسات و عواطف، و خواسته های انسان را بر باورهایش موشکافانه پی می گیرد. تحلیل آموزة «ایمان می آورم تا بفهمم»، در اندیشة آگوستین قدیس برای اثبات ادعای فوق، کاری است که در...
متن کاملآموزة «ایمان میآورم تا بفهمم»
یکی از نظامهای معرفتشناختیای که به جدّ بر تأثیر عوامل غیرمعرفتی بر معرفت تأکید دارد نظام معرفتشناختی آگوستینی است. کندوکاو در اندیشة آگوستین قدیس، خصوصاً در نظریة معرفتی وی، نشان میدهد که او از جمله اندیشمندانی است که تأثیر احساسات و عواطف، و خواستههای انسان را بر باورهایش موشکافانه پی میگیرد. تحلیل آموزة «ایمان میآورم تا بفهمم»، در اندیشة آگوستین قدیس برای اثبات ادعای فوق، کاری است که...
متن کاملایمان می آورم تا بفهمم؛ تحلیلی برون گرایانه از دیدگاه آگوستین
ادعای نامأنوس الهی دان آگوستینی ـ مبنی بر مشروط بودن فهم به ایمان ـ ظاهراً با اشکالات متعدّدی مواجه است. ما با تحلیل، نقد و ردّ اشکالات مزبور، جایگاه معرفت شناسانة ادعای این الهیدان را نیز تبیین خواهیم کرد. این مقاله شامل دو بخش است. در بخش نخست، با تفکیک دو رویکرد متفاوت درونگرایی و برونگرایی در باب مسئلة توجیه معرفتی، نشان خواهیم داد که اشکالات مزبور ناشی از تعهّد به وظایفی معرفتی است که از سو...
متن کاملایمان عارفانه از منظر مولانا
ایمان در لغت به معنی تصدیق است، اما در اصطلاح حکما و متکلمان مسلمان به معانی مختلفی ازجمله اقرار زبانی و معرفت فلسفی بهکار رفته است. مولانا جلالالدین محمد بلخی معرفت نظری و فلسفی را طریقهی کامل و شایستهای برای شناخت خدا و حصول ایمان دینی نمیداند. ازنظر او تنها از راه حکمت ذوقی و شهودی میتوان رابطهای وجودی و مستقیم با خداوند برقرار کرد و به ایمانی عارفانه و شاهدانه نائل آمد. در پ...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
عنوان ژورنال:
فلسفهناشر: دانشکده ادبیات وعلوم انسانی
ISSN 2008-1553
دوره 42
شماره 1 2014
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023